dinsdag 24 november 2009

laatste week Malawi, terug in België


Stuart die me even laat meehelpen bij het maken van een beeldje voor hij de beitel afpakt en zegt dat ik het ga ruïneren:)

het schoolfeest met verklede dansende kindjes


De laatste week Malawi. Het afscheid komt dichterbij. We proberen er niet te veel aan te denken en nog te genieten van onze tijd in Afrika.
In de school worden er testen gedaan en geoefend voor het schoolfeest. Ik bekijk het allemaal vanop een afstandje en durf niet te denken aan hoe hard ik Malawi en de mensen zal gaan missen. We kwamen met de bedoeling om de mensen te helpen maar hebben naar mijn gevoel veel meer teruggekregen dan we hebben aangeboden.
Ik speel nog met de kinderen en amuseer me te pletter, wandel naar de keuken en mag er wat meehelpen, bekijk van op een afstand hoe de leerkrachten met de kinderen bezig zijn,... Om eerlijk te zijn werd ik er heel stilletjes van (wat niet al te vaak gebeurt dus dat wil al iets zeggen).
De laatste dag is het schoolfeest en worden de rapporten uitgedeeld. Tijdens het uitdelen van de rapporten reageren moeders vrolijk als hun kind een goede prestatie heeft geleverd. Ze lopen naar voor, omhelzen hun kind en juichen het uit. De moeders lijken bijna enthousiaster als de kinderen, ... Ik ben blij dat ik deel mag uitmaken van dit gebeuren en mag zien hoe blij de mensen kunnen zijn om zo iets normaals (voor ons). En dan is het zo ver: afscheid nemen. We slikken een paar keren en doen dit zo vrolijk mogelijk. We slagen hier nog redelijk goed in, springen op onze fiets en rijden terug naar ons huisje (terwijl we beiden al aan het bedenken zijn hoe we zo snel mogelijk kunnen terug komen).

Tijdens de laatste week leren we Stuart kennen. Stuart is een jongen van negenentwintig jaar die probeert om uit de armoede te raken door houten voorwerpen te verkopen aan toeristen. Omdat in zijn dorp vele mensen aan de drank of drugs zijn en hij hier niet in wil meegaan is hij uit zijn dorp verhuisd en alleen gaan wonen. Het feit dat hij probeert om uit de vicieuze cirkel te raken en niet handelt als de anderen zorgt er voor dat hij zichzelf in een hele eenzame positie heeft gezet. Hij kan niet meer terug naar zijn dorp aangezien hij uit vrije wil heeft besloten om er weg te gaan. Mensen die anders zijn worden niet meer opgenomen in het dorp. Stuart gaat er nog zeer geregeld op bezoek bij zijn ouders, zusters en broers om te praten en hen financieel te steunen. Dit is toegestaan maar van terugkeren is geen sprake. Wanneer ik hem vraag of hij nog terug kan gaan ontwijkt hij het antwoord. Omdat ik via Mieke en Richard meer ben te weten gekomen over de manier waarop er wordt omgegaan met uitzonderingen blijf ik doorvragen en vertelt Stuart uiteindelijk toch dat hij niet meer terug kan. Hij wil ook niet meer terug omdat hij schrik heeft dat hij dan hetzelfde lot zal ondergaan als de rest. Stuart is een hele tijd naar school geweest en lijkt een verstandige kerel. Hij is op de hoogte van de vele ziektes die in Malawi heersen. Daarom heeft hij besloten dat hij liever alleen blijft dan ziek te worden en te sterven. Hij heeft al veel van zijn vrienden zien sterven en wil niet hetzelfde lot ondergaan. Stuart is een jaar ouder als ik. Hij moet met veel dingen rekening houden waar ik zelfs nog niet aan hoef te denken. Stuart zegt echter dat hij gelukkig is. Hij is er rotsvast van overtuigd dat hij uit de ellende zal raken. Wanneer ik hem op al de moeilijkheden wijs die hij moet overbruggen vraagt hij aan mij waarom ik denk dat het hem niet zal lukken en zegt hij vastbesloten dat hij er uit zal raken. Ergens voel ik veel respect en bewondering voor zijn geloof, toch ben ik ook heel bang dat hij serieus zal teleurgesteld worden ondanks zijn geloof en al de pogingen die hij onderneemt. Ik schrik er van hoe erg het me raakt. Deze jongen is ongeveer even oud als ik. In Malawi zijn de meesten dan getrouwd en hebben kinderen. Stuart is alleen, werkt voor zijn idealen, idealen waar ik van vermoed dat ze heel moeilijk of zelfs bijna onmogelijk kunnen verwezenlijkt worden. Toch blijft hij er in geloven. al duurt het nog tien jaar (hij is er al tien jaar mee bezig), hij zal er komen zegt hij. Iemand tegen komen die zo blijft geloven ondanks zijn omstandigheden {en mij de les dan nog durft te spellen:)} zal ik niet snel vergeten. Ik hoop uit de grond van mijn hart dat hij er uit zal raken maar vrees er voor. Toch mooi om iemand tegen te komen met zo veel idealisme.

De laatste dag wandelen Mieke en Stuart met ons mee naar de bushalte. Hanne en ik blijven (naar onze bescheiden mening) sterk en nemen snel afscheid van hen. Eenmaal in de bus moeten we echter beiden huilen. Daar zitten we dan: twee huilende blanke grieten in een bus vol zwarten. Wanneer ik dit besef moet ik heel hard lachen. Wij zijn toch watjes. De mensen in Malawi hebben wel meer redenen om te huilen dan wij. Hanne en ik beginnen als twee halve gekken onze tranen weg te geven, slikken nog eens een aantal keren en proberen toch nog te genieten van onze laatste momenten.

Wanneer ik in Zaventem land staan Kris en mijn drie gekke vriendinnen op me te wachten. Natuurlijk vonden deze zotte madammen het nodig om Dieter Coppens en zijn cameraploeg voor hun kar te spannen waardoor er onmiddellijk een camera op mijn snuit werd gericht. Even vond ik het heel vervelend, maar toen bedacht ik dat ik nog altijd zelf mijn vrienden heb gekozen en het niet voor niets deze rare, gekke snuiters zijn geworden (die aan de hand van groepsdruk en vrouwelijke manipulatie Kris hadden overtuigd om mee te werken). Ik vond het toch ferm dat ze zo vroeg uit hun bed zijn gekomen om het wat uit te komen hangen in Zaventem. {maar de volgende keer houde elle eigen maar wat kalmer en probeerde maar om de camera's uit mijn geburen te houden of ik stuur die van babyboom op elle dak. Gefilmd worden terwijl ge bevalt lijkt elle da niks?:)}
In België is het koud en regent het. Ik word direct met mijn twee voeten op de grond gezet. Ik wil niet slechtgezind zijn en besef dat ik veel geluk heb dat ik kan terug gaan naar mensen die om me geven, een thuis, ... Toch mis ik Malawi al. Wanneer Kris mijn vrienden naar huis brengt en ik even alleen thuis ben vind ik het heel moeilijk om te zien hoeveel wij hebben terwijl ik van een plaats kom waar de mensen niets hebben en voortdurend moeten knokken. Het overvalt me als het ware, ik schrik er zelf van. Terug aanpassen zal de nodige tijd vragen maar zal uiteindelijk wel lukken.

Mieke bedankt dat ik mocht komen helpen om het project verder uit te bouwen. Ik vind jou een heel straffe, zotte, knappe madam en heb iets mogen ervaren dat ik nog voor al het geld van de wereld niet zou willen inruilen. Hopelijk kunnen we snel terug wat zotte kuren verkopen op Zomba plateau en gedachten uitwisselen over de Malawese cultuur.

Hanne, ik had een supertijd met jou. Bedankt om al dat vuil ongedierte aan te pakken. Ik zou niet weten hoe ik het zonder jou had klaargespeeld. (Waarschijnlijk had ik twee maanden op een stoel gestaan in de hoop dat de ratten uiteindelijk zouden besluiten dat ze beter bij Mieke konden gaan wonen.) Maar ge weet: Deckers en Veerle krijgen ze er zo maar niet onder! Ik zie je sowieso aan het chocotoftaartje, dat is zeker!

groetjes,
Veerle

vrijdag 13 november 2009

Mozambique

Na twee en een halve week zijn we terug van Mozambique. Om jullie toch een beetje op de hoogte te houden van de gebeurtenissen heb ik besloten om een soort van ABC te maken van onze ervaringen in Mozambique:

Als de broer van de chauffeur zijn portefeuille is vergeten stopt de bus, moet iedereen uitstappen om gezamenlijk te wachten op twee zotten die kei hard komen aangereden en op tien meter van de bus kei bruut moeten stoppen omdat ze over een kieke rijden. Nadat ze het aan de poot in het rond hadden gezwierd kon het vroegtijdig overlijden van deze ongelukkige kip officieel vastgesteld worden. Ondanks het spijtige ongevalletje was de portefeuille dan toch terecht en mocht iedereen terug instappen en reden we gezapig verder.

Ben je de weg kwijt? Gene paniek, er zijn altijd heel vriendelijke personen die met je mee wandelen, ook al zijn ze op weg naar ergens anders, ze maken tijd.

Cactussen, palmbomen, dolfijnen, ...: allemaal aanwezig in Mozambique!

Denkt ge dat Mozambique ratvrij is en ontspannen te joggen door de straten? Vergeet het maar stillekes. Na twee dagen mocht ik al kennis maken met twee echte Mozambiquaanse exemplaren. Volgens mij zien ze in mij de nieuwe rattenvanger van hamelen of zo.

Ezels zijn sterke beestjes. Zelfs als ze tegen een chapa lopen die ongeveer honderd kilometer per uur rijdt staan ze terug recht, weliswaar een tikkeltje getraumatiseerd. (net als wij trouwens)

Fantastische snorkelavonturen zijn voorbehouden voor mensen die weten waar de vissen zitten. Aangezien ik niet tot die gelukkigen behoorde besloot ik maar dat ik op snorkeltrip was voor het eten dat we kregen. Prioriteiten moeten soms verschoven worden.

Grolt er 's nachts iets? Denk niet te snel dat het je buurvrouw is die een nachtmerrie heeft maar reken op een wilde kat die van de twintig bedden die er staan beslist dat jouw bed het beste is om verder in te grollen. Vanaf dat ge vijf minuten naar het toilet gaat heeft ze heel je bed ingepalmd en zit er niks anders op dan om half vijf 's morgens al maar over het strand te gaan lopen met een vreemde hond die niet meer weggaat.

Heb je het geweldig idee om 's nachts in een hangmat te gaan liggen met de bedoeling om wat geruster te slapen zonder dat er twintig andere backpackers in de buurt zijn? Ga er dan al maar van uit dat er een waker naast je komt zitten om de wacht te houden en om de vijf seconden hoest om te laten weten dat hij over je waakt. Om op een fatsoenlijke manier te kunnen waken hoort er natuurlijk een heel groot licht bij zodat diegene die beschermd moet worden zeker zichtbaar (en helemaal verblind) is. Een aanrader zou ik zo zeggen.

I love you baby, I need you baby behoort schijnbaar tot de standaardzinnen van de Mozambiquaanse jongen/man (te gebruiken vanaf tien jaar).

Jezelf 's morgens op het strand leggen om wat te rusten terwijl het vloed is kan een verdrinkingske in de hand werken als je niet snel genoeg reageert. (Chance dat ik in zulke omstandigheden katrap kan zijn en er enkel natte kleren en dolle pret aan overhield)

Kiekens moeten vaak het onderspit delven. Ofwel worden ze ondersteboven gehangen uit de schuifdeur van een rijdende chapa, ofwel worden ze overhoop gereden, ofwel moeten ze in een plastic zakje wachten tot ze flauw vallen.

Liefhebber van lichamelijk contact? Wees dan welkom in een chapa waar je normaal met twaalf in kan maar met vijfentwintig en heel wat bagage wordt ingestopt (en natuurlijk de twee bijhorende kiekes).

Maputo is toch wel iets te ver om comfortabel met de bus te bereiken vanuit Quelimane. Na zessendertig uur rijden waarin we:
- drie maal platte band hebben gehad (de eerste al na een uurtje rijden),
- één keer een defect hadden dat met een touwtje terug onder de bus kon vastgebonden worden,
midden in de nacht moterpech hadden met de bijhorende rook die zich in de bus verspreidde,
een dertigtal Afrikaanse tussenstopjes deden om eten te kopen, naar het toilet te gaan, wat rond te lummelen,
- een bovenmenselijke chauffeur hadden die de volledige afstand heeft gereden aan topsnelheid (en volgens mij aan de drugs zat of liters koffie had gedronken),
- wel drie mecaniciens bij hadden die tevens dienst deden als waarschuwers van al de putten in de weg en hiervoor met hun hoofd tegen de voorruit moesten gaan hangen in het pikkedonker.
- Vijf geiten en een aantal eenden op het dak meevoerden, die er nog steeds stonden bij aankomst.
...
Buiten alle verwachtingen om kwamen we toch nog levend aan.

Natuurlijk weten wij hoe ge een krab moet eten! Dat de poten door de lucht vliegen kan elke mens overkomen, dat is nog geen reden om met het voltallig personeel een mens uit te lachen zou ik zo denken.

Ondanks het feit dat al de bagage uit de koffer van de chapa is gevallen in volle snelheid, we platte band hadden en er natuurlijk geen krik voor handen bleek te zijn waardoor we voor de zoveelste keer gestrand waren, de rugzakken van het dak schoven en half aan het busje bleven hangen maar het dan toch niet nodig bleek om te stoppen gezien we al een aantal keren gestopt waren zijn we toch in Vilanculos geraakt.

Portugees, Chichewa, Engels en Vlaams door elkaar kan er voor zorgen dat de baas van het hotelletje rond 4.00u 's morgens op je deur komt kloppen en dit blijft volhouden tot je wakker bent om te zeggen dat de bus vertrekt die je eigenlijk helemaal niet wou nemen. Het vraagt dan nog eens een paar uur om dit duidelijk te maken en eindelijk op dezelfde lijn te zitten.

Quelimane is een heel leuk stadje met leuke winkeltjes. Spijtig genoeg waren wij net daar op de dag van de verkiezingen waardoor alles dicht was en we heel de dag waren veroordeeld tot ronddolen en in oude, vieze kerkskes rondhangen.

Raapt al uw moed maar bijeen als er tien wilde strandhonden op de plek willen gaan zitten waar dat gij juist een boekje wilt lezen. Ik heb het onderspit moeten delven en ben moeten vertrekken. (Er was nochtans plaats genoeg, maar nee, onder mijn paraplu was blijkbaar de beste plaats om met elkaar te vechten).

Spelen in de golven blijft plezant hoe oud dat ge ook zijt, wel zien dat uw zwempak goed vastzit zodat ge niet naakt uit de zee moet komen omwille van de kracht van de golven want dat is toch wel een tikkeltje ampetant aangezien ge nog een stuk moet wandelen voor ge terug in de backpackers zijt! (Voor alle duidelijkheid: dit is mij niet overkomen maar het zou wel eens kunnen gebeuren, het is meer een vriendelijke waarschuwing)

Te veel aanrekenen om onze bagage mee te nemen? Dan kennen ze Deckers en Veerle nog niet, die vlieger gaat niet op!

Uit een wirwar van benen geraken in de bak van een pick-up truck lukt enkel als de behulpzame dame naast je aan je benen trekt. Terwijl ze dat doet is het heel goed mogelijk dat het kindje naast je (dat je eerst nog schattig vond) op je been plast.

Van Malawi naar Mozambique en terug: een heel avontuur!
“We zullen wel zien waar we belanden, wanneer we aankomen” is een hele goeie instelling als je in Afrika rondtrekt.


Wandelen naar de top van de old man's head (berg) is voor Hanne en mij een peuleschilletje nadat we twee maanden de berg van Zomba hebben beklommen. We staan dan ook heel snel terug in de packpackers, wat de nodige verbazing in de hand werkt bij de uitbaters.

X-treem zotte Zuid-Afrikanen zijn overal te vinden.

Yes, een ijsjeszaak in Maputo, en blij dat we waren! Dat we heel de nacht ziek zijn geweest namen we er dan ook met plezier bij.

Zeker de moeite waard om te doen!

Ondanks de fijne tijd in Mozambique waren we beiden heel blij dat we terug in Malawi waren. Het was een gevoel van “thuiskomen”. We waren nog maar net de grens over en ik kreeg in de chapa al een stuk maïs aangeboden. Er werd vrolijk gelachten met de Azungu, dolle pret. Malawi en vooral de warmte van de mensen hebben mijn hart toch gestolen.

We zijn iets vroeger teruggekomen zodat we deze week het materiaal voor de andere school nog konden gaan halen en wegbrengen. De mensen van de school waren heel dankbaar. Ik had het materiaal liever snel afgegeven zonder al de dankbetuigingen, maar ja dat hoort er bij in Afrika, de mensen hebben niets anders. Ik vind het al een superprestatie dat de leerkrachten er elke dag vrijwillig in zulke omstandigheden proberen les te geven. Dat wij materiaal brengen is maar een kleine moeite voor ons. Toch wel schrijnend wanneer ze dan vragen om hen niet te vergeten en te vernemen dat hun klaslokalen niet verder kunnen gebouwd worden wegens geldgebrek.

Ook in Sitima is de tijd niet blijven stilstaan. Er is weer heel wat gebeurd. De moeder van Mattias (het kind dat eten komt zoeken op de school) heeft geprobeerd om haar huisje in brand te steken en de kinderen te doden. Ze is naar het psychiatrisch ziekenhuis gebracht (wat zeker niet kan vergeleken worden met onze psychiatrie). Armoede en honger kunnen en mens ver drijven. De kinderen staan er nu alleen voor. Mieke probeert hen wat te helpen. Ik ben aan het bedenken of ik ook iets zou kunnen doen maar gemakkelijk is het niet aangezien er heel veel personen zijn die hulp kunnen gebruiken en het jaloezie in de hand kan werken.
Zowel Sam als Freddy alias Rodiné zijn genezen. Ik ben er heel blij om want in Afrika weet je maar nooit wat er kan gebeuren. Door hier te zijn besef ik weer heel goed waar het eigenlijk allemaal om draait. Ik ben nog steeds heel blij dat ik de kans heb om dit te mogen ervaren.